پراکندگی جغرافیایی تشیع در ایران روزگار ایلخانی

تحول نظام مُفتی ـ مُستفتی تشیع در ایران روزگار مغولان

تحول نظام مُفتی ـ مُستفتی تشیع در ایران روزگار مغولان[1] صالح پرگاری* مسلم سلیمانی‌یان** چکیده پس از سقوط خلافت (656 ق)، دگرگونی بزرگی در جهان اسلام رخ نمود؛ به‌ویژه بر اثر روی‌گردانی مغولان از تسنن، گرایش برخی از ایلخانان به تشیع و فراهم آمدن زمینه نشاط علمی برای فقیهان اصولی شیعه، اوضاعی پدیدار شد که ساختار بسیط نخستین و نامتمرکز نظام مفتی ـ مستفتی شیعه را به ساختاری منسجم و متمرکز بدل کرد. این...

مطالعه پراکندگی جغرافیایی عقربهای جنوب ایران

نقشه سازی پراکندگی جغرافیایی کژدمهای مهم ایران

  سابقه و هدف: کژدم ‌ ها در زمره مهمترین بندپایان سمی دنیا محسوب می ‌ گردند و هر ساله تعداد زیادی از افراد مورد گزش آنان واقع می ‌ شود که از عوارض دردناک آن رنج برده، یا این که در اثر نیش سمی جان خود را از دست می ‌ دهند. در کشور ایران نیز کژدم زدگی از مسائل عمده بهداشتی کشور به ویژه درمناطق گرمسیری و جنوبی به ‌ شمار می ‌ آید. با توجه به اهمیت موضوع، نقشه سازی پراکندگی جغرافیایی کژدم ‌ های مهم ا...

حمایت از فرودستان در ایران روزگار ایلخانی؛ نمونه: ربع رشیدی (تبریز)

با سلطه مغولان بر ایران (قرن 7ق/13م) و بروز بحران‌های فراگیر اجتماعی گروه‌های فقیر رو به فزونی نهاد و باید برای ساماندهی وضعیت آنان وکاهش فقر سیاست‌های مناسب حمایتی اتخاذ می‌شد تا ثبات و امنیت اجتماعی تأمین گردد. موضوع فقر و توانمندسازی گروه‌های فرودست در آراء صاحب نظران سده‌های میانه، از جمله خواجه نصیرالدّین طوسی، مورد توجه قرارداشت و نتایج آن در تدوین برنامه‌های معطوف به حمایت اجتماعی، توسط ب...

پراکندگی جغرافیایی امامیه در ایران دوره سلجوقی

آگاهی از جغرافیای انسانی گروه­های مذهبی، می­تواند به شناخت ترکیب جمعیت، ظرفیت های اندیشه ­ای و توان مدیریتی بزرگان آن مذهب برای گسترش باورهای خود کمک کند. مذهب شیعه که از آغاز اسلام به تدریج در ایران هوادارانی یافته بود، در دوره سلجوقیان در مناطق قابل توجهی از ایران گسترش یافت. این نکته با توجه به تعصب مذهبی سلجوقیان، بسیار قابل توجه است. محور اصلی این مقاله، شناسایی مراکز جمعیتی با اکثریت و یا...

ثروت علمی و سنجش پراکندگی جغرافیایی آن در ایران

این پژوهش به توصیف مفهوم ثروت علمی و ارائه چارچوبی برای اندازه‌گیری و بازنمایی وضعیت پراکندگی جغرافیایی ثروت علمی می‌پردازد و برای این کار، توزیع ثروت علمی در ایران را مطالعه می‌کند. هدف اصلی این مقاله، مطالعه الگوهای مشارکت استان‌های ایران در تولید علم از یک سو و در بهره­گیری از تولیدات علمی کشور از سوی دیگر است. داده‌های مورد استفاده در این تحقیق شامل پایان‌نامه و مقالات نمایه شده در پایگاه‌ه...